تعارض یک جنبه اجتنابناپذیر ارتباطات انسانی است. در حقیقت، هنگامی که ۲ نفر با یکدیگر صمیمی میشوند، احتمال زیادی وجود دارد که تعارض را تجربه کنند. به طوری که همسران و اعضای خانوادهها میگویند ما در مجاورت صمیمانهای زندگی میکنیم که اغلب چیزهای ظاهرا کوچک و بیاهمیت ما را بشدت به هم میریزد. در خلال یک ارتباط خصوصی، عادتها یا تفاوتها بارزتر میشوند و میتوانند آزاردهنده باشند. در واقع تعارض فینفسه برای یک رابطه خطرناک نیست، آنچه میتواند خطرناک باشد نحوه مواجهه ما با تعارض است. در اغلب موارد، ارتباط میتواند به وسیله یک بحث سودمند بدون ایرادگیری و مقصرسازی و بدون خشونت کلامی یا فیزیکی تقویت شود. تعارضات انسانها در بسیاری از جهات شبیه عملکرد اتومبیل است. وقتی موتور ماشین شما در بزرگراه ایراد پیدا میکند، شما نمیتوانید براحتی ماشین را رها کنید و ۳ روز بعد که به آنجا برمیگردید انتظار داشته باشید ماشین حرکت کند. شبیه این مساله، شما نمیتوانید یک رابطه را به حال خود رها کنید و موقع برخورد مجدد با آن، انتظار داشته باشید که آن مساله یا مشکل به طور معجزهآسا حل شده باشد. مسائل به مرور زمان ناپدید نمیشوند، در مورد خودداری از بحث در مورد تعارضات و اختلافات بین زوجین نیز میتوان گفت برخی از زوجین تصور میکنند اگر درباره مشکلشان حرفی نزنند، آن مشکل تا حد زیادی از بین خواهد رفت غافل از این که مشکل ارتباطی همانند سوراخ سقف خانه است، هر چه زمان میگذرد، بزرگتر میشود.
هنگام ارتباط کلامی با همسر خود به حرفهای او به دقت گوش کنید و به
سوالاتش پاسخ دهید. یکباره موضوع صحبت را تغییر ندهید چرا که در این حالت
او را بلاتکلیف رها کردهاید
اجتناب از موضوعات آنها را حل نمیکند، اگر ما اصول ارتباط موثر را یاد
بگیریم و تمرین کنیم، میتوانیم مشکلاتمان را بدون این که به یکدیگر آسیب
برسانیم، حل کنیم. برای این کار نیاز داریم درباره اختلافات همدیگر بیشتر
بدانیم و به طور مستقیم و بیواسطه با مسائل مواجه شویم. برخی زوجین ترجیح
میدهند احساسات واقعیشان را برای اجتناب از تعارض سرکوب کنند، اما
اگر هیجانهای منفی از قبیل خشم و عصبانیت حل نشوند، این هیجانها به رشد
خود ادامه میدهند. حالت دیگر آن است که شخص ممکن است احساسات منفیاش را
در مورد طرف مقابل چنان سرکوب کند که سرانجام هیچ احساس منفی یا مثبتی نسبت
به وی نداشته باشد. در این صورت یک ارتباط بیروح و فرسوده ایجاد میشود.
هنگامی که زوجین، ۲ رویه افراطی حل تعارض یعنی اجتناب یا واکنش بیش از حد
را به کار گیرند، روابط رو به افول میگذارد. زوجینی که از بحث در مورد
اختلافاتشان اجتناب میکنند، این امر ممکن است به بیاحساسی آنها نسبت به
یکدیگر (نه احساس عشق و نه تنفر) بینجامد.
همچنین زوجهایی که در خصومت نسبت به یکدیگر خیلی هیجانی هستند، اغلب قادر به حل اختلافاتشان نیستند. در برخی روابط در صورت بروز اختلاف، یکی از زوجین ممکن است آشکارا خصومت نشان دهد ازجمله این که فریاد بزند یا اشیاء را پرتاب کند و حتی کتک بزند، زوج دیگر نیز عکسالعملی متفاوت مانند تعطیلی هیجانی یا امتناع کامل از بحث و مجادله را به کار برد. هیچکدام از این رویکردها برای حل مشکلات و مسائل زوجین نمیتواند سودمند باشد.
پس برای حل تعارضات سعی کنید:
ـ زمان و مکان مناسبی را برای بحث در مورد اختلافتان در نظر بگیرید.
ـ مساله یا مشکلی که بر سر آن اختلافنظر دارید را تعریف کنید.
ـ در مورد این که چگونه هر یک از شما در ایجاد مشکل سهیم هستید، صحبت کنید.
ـ برای حل تعارض، همه راهحلهای مثبت حتی عقایدی که ممکن است عجیب به نظر برسد را فهرست کنید.
ـ در مورد راهحلهای ممکن بحث و ارزیابی کنید. در این مورد صحبت کنید که هر یک از شما میتوانید به حل مساله کمک کنید.
ـ با این ایده شروع کنید که تفکر هر دوی شما به احتمال زیاد مساله را حل میکند و فقط تلاش شما را میطلبد.
ـ بر سر این مساله که چگونه هر فرد برای انجام این راهحل عمل خواهد کرد، توافق کنید.
ـ بر سر زمان و مکان برای صحبت در مورد پیشرفتتان در حل مساله به توافق برسید.
ـ توجه به کارهای کوچکی که دیگر افراد انجام میدهند، برای رسیدن به راهحل دوطرفه نیز میتواند کمککننده باشد.
امور درسی یکی از مهمترین فعالیتهاست که اهمیت زیادی در سایر جنبههای زندگی دارد. بر این اساس انجام این فعالیت مهم به نحو احسن بطوری که نتایج خوب و عالی در بر داشته باشد اهمیت زیادی پیدا میکند. هیچ کاری بدون برنامه ریزی فعالیتی کامل نخواهد بود. بویژه مسائل درسی و تحصیلی بیشتری دارند، مدت زمان در آنها مهم است و ... .
فواید برنامه ریزی تحصیلی
به روشن شدن اهداف کمک میکند.
زمانی که فرد اقدام به تهیه یک برنامه تحصیلی برای خود میکند توجه بیشتری به اهداف برنامه مبذول میدارد. و این کمک میکند تا شناخت بیشتری از اهداف پیدا کند و آنها را دسته بندی میکند. اهداف طولانی مدت و کوتاه مدت را تشخیص دهد و هیچیک را فدای دیگری نکند.
از اتلاف وقت جلوگیری میکند.
همچون سایر امور زندگی مسائل تحصیلی نیز از لحاظ تنظیم وقت و زمان دارای اهمیت هستند. برنامه ریزی به فرد کمک خواهد کرد، استفاده مفیدتری از مدت زمانی اختیار بکند و از اتلاف وقت خود جلوگیری نماید. مسأله وقت در برخی موارد تحصیلی همچون نزدیکی امتحانات و در حین برنامه ریزی برای کنکور اهمیت شایان توجهی دارد. از دست دادن وقت برابر خواهد بود با از دست دادن بسیاری از موفقیتها در آینده.
از اتلاف انرژی جلوگیری میکند.
استفاده از یک برنامه ریزی استاندارد و با اصول صحیح علمی به فرد کمک خواهد کرد انرژی و توان ذهنی خود را بیهوده به هدر ندهد. در این نوع برنامه ریزیهای استاندارد عمدتا روشهای مفیدی مورد استفاده قرار میگیرد که موجب خواهد شد، فرد بیشترین استفاده را از توان ذهنی خود بکند و از اتلاف آن جلوگیری کند. به یک مثال توجه کنید، در برنامه ریزی تحصیلی بر مبنای یافتههای روانشناسی اصل در نظر گرفته میشود، با این محتوا که بعد از مدتی (حدود 45 دقیقه) بعد از شروع مطالعه و یادگیری منحنی یادگیری بسیار پائین میآید، بطوری که فرد یادگیری خوبی بعد از این زمان نخواهد داشت، مگر اینکه یک استراحت کوتاهی داشته باشد. با در نظر گرفتن اصولی از این قبیل ، فرد برنامه ریزی تحصیلی خود را طوری انجام میدهد تا هر 45 دقیقه یکبار استراحت کوتاهی داشته باشد تا دوباره با تجدید قوای ذهنی شروع به یادگیری نماید.
اصول صحیح برنامه ریزی تحصیلی
اهداف خود را روشن کنید.
برای برنامه ریزی در کلیه امور باید اهداف دقیق و روشنی داشته باشید. این مسأله در برنامه ریزی تحصیلی حائز اهمیت فراوانتری است. برای خود روشن کنید اهداف بلند مدت شما کدامها هستند، اهداف کوتاه مدت کدامها هستند: مثلا:
هدف بلند مدت: قبولی در کنکور تجربی دانشگاه سراسری امسال
هدف کوتاه مدت: مطالعه فلان دروس در این ماه یا در این هفته
اهداف خود را زمان بندی کنید.
زمان دقیقی برای هر یک از اهداف کوتاه مدت تعیین کنید. مثلا تعیین کنید که مطالعه چه دروسی را در چه مدت زمانی به اتمام خواهید بود.
مطالعه دروس را به صورت موازی انجام دهید.
برخی افراد از شیوه مطالعه تک درسی استفاده میکنند. مثلا یک هفته برای یک درس. این شیوه موجب خستگی ذهنی و کاهش بازده یادگیری در آنها میشود. توصیه میگردد به جای روش تک درسی از شیوه موازی استفاده کنند. به این ترتیب که دو یا سه درس را برای مدت زمان معین انتخاب کنند و مطالعه کنند. به این ترتیب خواهند توانست از خستگی ذهنی جلوگیری کنند. هر چقدر تنوع در زمان بندی مطالعه این دروس بیشتر باشد به همان اندازه از خستگی ذهنی بیشتر جلوگیری خواهد شد. به برنامههای زیر با تنوعهای متفاوت توجه کنید.
مطالعه درس فیزیک ، شیمی ، ادبیات در یک هفته شامل 2 روز اول فیزیک ، 2 روز دوم شیمی ، 2 روز سوم ادبیات ، مطالعه درس فیزیک ، شیمی ، ادبیات در یک هفته شامل صبح ، فیزیک - ظهر ، شیمی - عصر ، ادبیات توجه کنید که برنامه ریزی دوم از لحاظ تنوع مناسبتر است، چون در یک روز 3 درس مورد مطالعه قرار میگیرد، در حالیکه در روش اول هر 2 روز یک درس و این احتمال بیشتری دارد که موجب خستگی ذهنی شود.
تناسب میان دروس را رعایت کنید.
در برنامه ریزی برای مطالعه دروس خود تناسب ، مسأله مهمی است. به عبارتی تنوع در انتخاب دروس نیز مهم است، انتخاب درسهای فیزیک ، شیمی ، ریاضی در یک مدت زمان مشترک کارآیی خوبی نخواهد داشت. شیوه مطالعه این دروس به یکدیگر نزدیک است و خستگی بیشتری به همراه خواهد داشت. همه آنها با انواع فرمولها سر و کار دارند و این تداخل مطالب را پیش خواهد آورد. بنابراین بهتر است از چنین ترکیبی استفاده کنید: شیمی ، ادبیات ، فیزیک ، یا اگر از شیوه دروسی استفاده میکنید که بهتر نیز هست شیمی و ادبیات - فیزیک و بینش - ریاضی و زیست شناسی.
استراحت را در برنامه ریزی خود فراموش نکنید.
در مطالعه تمام وقت خود مثلا زمانیکه برای کنکور یا برای امتحانات برنامه ریزی میکنید علاوه بر استراحتی که هر 45 دقیقه یکبار و به مدت یک ربع برای خود در نظر میگیرند، هر چند ساعت یکبار مدت زمان طولانیتری برای استراحت مثلا نیم ساعت تا 45 دقیقه در نظر بگیرید و استراحت طولانیتری برای پایان هر مقطع زمانی (مثلا یک هفته ، یک ماه) و شروع مقطع در نظر داشته باشید.
به عنوان مثال دانش آموزی که برای یک هفته خود مطالعه درس شیمی و ادبیات را انتخاب کرده است، بطوری که هر روز صبح شیمی و هر بعد از ظهر به مطالعه ادبیات میپردازد. در فاصله هر 45 دقیقه مطالعه ، یک ربع استراحت میکند و هر 3 چهل و پنج دقیقه یک استراحت 45 دقیقهای برای خود دارد. در پایان هفته که بعد از ظهر جمعه را در نظر گرفته است بطور کامل به استراحت می پردازد تا هفته بعد را برای مطالعه فیزیک و زیست شناسی در نظر گرفته است با انرژی بیشتری شروع کند.
برنامه ریزی برای طول سال تحصیلی
برنامه ریزی برای طول سال تحصیلی اندک تفاوتهایی با سایر برنامه ریزیهای تحصیلی مثلا آمادگی برای کنکور دارد. به این صورت که اهداف شما با اهداف مدرسه در هم میآمیزد و شما برای برنامه ریزی درسی خود تا حدی از برنامه ریزی مدرسه تبعیت میکنید. با اینحال شما در کنار اهداف برنامه ریزی شده مدارس که برای شما تعیین میکند در چه روزی به مطالعه کدام دروس بپردازید، اهداف خود را در راستای همان دروس تنظیم کنید و سایر اصول برنامه ریزی را نیز رعایت کنید.
جامعه و علوم اجتماعی -روان شناسی -روان شناسی یادگیری
تعدل یابی به معنای جستجو به منظور هماهنگی ذهنی بین طرح های شناختی با اطلاعات کسب شده از محیط .
طرحواره : الگوهای سازمان یافته اندیشه و عمل که در تعامل بین ا نسان و محیط به کار می رود
پیاژه معتقد بود این مراحل توالی ثابتی دارند به این معنا که افراد در هر کشور و فرهنگی به ترتیب یکسانی از این مراحل را می گذرند. دامنه ی سنی مطرح شده از سوی پیاژه ، تقریبی است ،برخی کودکان ممکن است مرحله ای را زودتر یا دیرتر طی کنند. .به نظر پیاژه رشد شناختی آدمی در جریان مراحلی به وجود می آید که از نظر کیفی و کمّی با یکدیگر متفاوتند .مراحل پیاپی هستند ولی لازم نیست که کودکان حتماً یک مرحله را قبل از ورود به مرحله ای دیگر به اتمام برسانند برای مثال ، کودکی که در مرحله ی تفکر پیش عملیاتی است ممکن است برخی از اعمال مختص به هردو مرحله ی حسی –حرکتی و عملیات عینی را نیز انجام دهد.پیاژه مدعی است که همه ی کودکان باید از مراحل مشابه و با ترتیب مشابه عبور کنند ، گرچه سرعت عبور همه ی آنان یکسان نیست .به نظر او عامل زمان یکی از عوامل اساسی رشد شناختی و سایر جنبه های روان شناختی کودک است .پیاژه رشد شناختی کودک را از دو جنبه مورد بررسی قرار می دهد جنبه ی روانی – اجتماعی و جنبه ی روان شناختی. منظور او از جنبه ی روان شناختی آن جنبه از رشد است که به طور خود به خودی ، یعنی صرفاًدر طی زمان رخ می دهد . مثال : رشد هوش .درواقع این مراحل بیانگر آن است که کودکان و نوجوانان چگونه می اندیشند ودر هر مرحله ازرشد چه دگرگونیهای فکری و شناختی در آنان پدید می آید .
مرحله حسی –حرکتی: تولد تا 2 سالگی
ویژگی های مرحله پیش عملیاتی :
مرحله عملیات عینی 7 تا 11سالگی