گروه بندی فوبی ها

فوبی ها  به 3 گروه تقسیم می شوند  

اصطلاح فوبی به معنای ترس افراطی  از یک موضوع ،شرایط، یا موقعیت خاص و  معین است.  فوبی بنا به تعریف  عبارت است از ترسی غیر منطقی که موجب اجتناب آگاهانه از موضوع، فعالیت، یا موقعیت هراس آور است. وجود عامل هراس آور یا انتظار آن می تواند رنج و عذابی شدید در فرد مبتلا ایجاد کند، در حالی که خود او نیز به افراطی بودن این واکنش واقف است.

دانشمندان فوبی ها را به سه گروه بزرگ و اصلی تقسیم می کنند:  1:فوبی های ویژه 2: فوبی از مکانهای باز و عمومی  (آگور آ فوبی)  3 : فوبی های اجتماعی

1:فوبی های ویژه:فوبی های خاص بطور کلی ،در برگیرنده ترس از حیوانات ، ترس از پدیده های طبیعی ،خون و زخم ها هستند .سابق بر این فوبی ساده نامیده می شدندکه معلولیت ناشی از آن چندان مهم نیست؛ زیرا رفتارهای گریز از این نوع فوبی ها می تواند با یک زندگی روزمره و تقریبا طبیعی تطابق پیدا کند .

بی شک درک و فهم این نوع فوبی ها از همه آسان تر است کسی که از چیز ویژه وحشت دارد تا می تواند از آن دوری می کند . اشیاء یا حالتهایی که می توانند ریشه فوبی های ویژه شناخته شوند بسیار هستند ولی به طور کلی می توانیم آنها را به پنج گروه تقسیم کنیم :

1- فوبی از حیوانات ، مانند: سگ 2- پدیده های طبیعی ، مانند: طوفان 3- خون و زخم ها ، مانند: آمپول ، درمان دندانها 4:فوبی هایی در موقعیت های استثنایی  5: فوبی های دیگر مانند :خفه شدن ، افتادن

علت اینکه این گروه را فوبی ویژه نام گذاری کرده اند نشانگر این است که ، ترس هایی که جزء این گروه هستند معمولا خیلی محدود هستند  به این معنا که فقط در مواقعی که شخص به موضوع ، یا شی ء یا حیوان مورد ترسش بر خورد می کند ، ترس و وحشت او را فرا می گیرد که این امر آزار دهنده است و در مواقع دیگر شخص مبتلا به فوبی ویژه ، زندگی راحتی دارد و موضوعی آزارش نمی دهد . 

تاریخ سرشار از شخصیت هایی که ترس های مشهور داشتند : امپراتور رومی ژرمنیکوس خروس ها را تحمل نمی کرد. اخترشناس تیکوبراهه از روباه و خرگوش صحرایی می ترسیده . آمبروآز پاهه از دیدن مار ماهی بیهوش می شده ، ناپلئون بناپارت از گربه وحشت داشته است ،مانند دشمن قدیمی اش ولینگتون

در مورد ترس از آب که یک فوبی پدیده طبیعی است باید بگوییم که 2 تا 3 درصدکودکان دچار آن می باشند که این امر معلولیت نسبی در تفریحات بوجود می آورد :استخر ، کنار دریا ، مکانهای تهدید کننده ایی هستند برای کسانی که حتی از  سفر با کشتی وحشت دارند و قادر نیستند لحظه ای سرشان را زیر آب نگه دارند و یا زیر دوش بروند .

Les Phobies, Andre, Christophe

مبتلا به چندین فوبی

کوموربیدیته (مبتلا به چندین فوبی ) Conditionnement

کوموربیدیته پدیده بسیار رایجی در آسیب شناسی (pathologie) فوبی ها نیست.مثلا می دانیم که یک سوم افراد مبتلا به فوبی اجتماعی اگر فوبی اشان معالجه نشده باشد یک دوره افسردگی را در طول زندگی شان می گذرانند.در بعضی حالات کورموبیدیته یک قانون است :فقط 25درصد افراد مبتلا به فوبی های ویژه تنها از یک فوبی رنج می برند، و نیمی از آنها مبتلا به دو یا سه فوبی هستند.

شخصیت شناسی تیپ ها

تیپ شناسی را اگر از دریچه انیاگرام (نه وجهی)بنگریم در واقع دانشی درباره روح و روان آدمی است که سرچشمه آن در شرق و نزد صوفی ها بوده است.

نه وجهی

نمونه یا الگوی شخصیتی را تعریف می کند. در واقع میتوان گفت که کلید رفتارهای انسانی را در 9 گروه طبقه بندی می کند.نه وجهی از یک دایره تشکیل شده است که محیط آن به 9 نقطه در جهت عقربه های ساعت تقسیم می شود. نقطه های 3 و 6 و 9 توسط یک مثلث متساوی الاضلاع با یکدیگر در ارتباطند. در حالی که یک چند وجهی نقاط 5،8،2،4،1 و7 را طی می کند.

ترتیب این اعداد این طور به دست آمده است :عدد اصلی مورد نظر تقسیم بر 7،غیر از عدد 7 که یک تواتر به دست می دهد که دقیقا همین دنبال کردن اضلاع چند وجهی است . 

در انیاگرام دو نماد دایره و مثلث مطرح می شود. نماد اصلی انیاگرام دایره است که نشانه کمال است که 9 گروه شخصیتی در آن مشخص شده اند و مثلث نماد استحکام و استقرار است که 3 گروه شخصیتی بر روی آن مشخص شده اند.تیپ های اصلی به معنای اینکه  عددی که برای آنان مشخص شده است بیشترین ویژگیها را شامل می باشد ولی هر تیپی می تواند تاثیر از تیپ های همسایه اش گرفته باشد یا متمایل به تیپ قبل یا بعدش شود. ممکن است هر فردی چند تیپ را با هم داشته باشد ولی یکی از آنها حتما تیپ اصلی آن شخص خواهد بود.

اعدادی که روی دایره قرار دارند (1-2-4-5-7-8)هستند و اعدادی که روی مثلث قرار دارند (9-6-3)می باشند.

هر انسانی می تواند در سه موقعیت قرار بگیرد و در هر شرایطی از خود رفتارهای متفاوتی نشان دهد.

1:شرایط معمولی:گاهی استرس گاهی نه

2:شرایط امن:همیشه آسوده و راحت

3:شرایط نا امن:همیشه توام با ترس

هر یک از این تیپ ها در شرایط امن یا ناامن شبیه تیپی دیگر عمل می کنند.

روی دایره انیا گرام جهت شرایط امن ، جهت شرایط ناامن (استرس) و خود نقطه اصلی را که در شرایط معمولی قرار دارد نشان می دهد.

مسیرهایی که تیپ ها روی این دایره طی می کنند:

در جهت شرایط امن :1-7-5-8-2-4-1

در جهت شرایط استرس:1-4-2-8-5-7-1

منبع :مهارتهای تیپ‌شناسی:آهنگر ، کتایون

انواع تیپ های شخصیتی

1:تیپ های (1-8-9)که به تیپ های شکمی مشهورند:غرایز شخص را هدایت می کنند ،غرایز قدرت دارند و این تیپ ها تحت تاثیر احساس خشم هستند یعنی احساس مرکزی این تیپ ها خشم است.به قدرت و عدالت اهمیت فراوان می دهند.افرادی عصبی و تند هستند ،این افراد بسیار رک ومستقیم با دیگران صحبت می کنند و در زمان حال زندگی می کنند. در اغلب موارد که حال خوبی ندارند گناه را گردن خودشان می دانند.نسبت به ترس ها و خشم های خودشان آگاه نیستند. معمولا از پشت یک نقاب ظاهر می شوند.یعنی ترس ها و غم هاَی خود را می پوشانند.بعضی مواقع نقابهایی که بر ظاهر دارند لایه لایه است ، مثلا : اگر فردی با تیپ شکمی خیلی به دیگران کمک می کنند کمک کردن در این فرد می تواند یک نقاب باشد . افراد شکمی به ظاهر افراد قوی هستند ولی از درون ضعیف هستند به خصوص تیپ (1و8)و از درون بسیار دچار تعارض هستند.اجتماعی بودن این افراد هم نوعی قدرت محسوب می شود.اعضای حسی این افراد گوش و بینی است یعنی:افرادی سمعی و بویایی هستند.

2-تیپ های (2-3-4)که به تیپ های قلبی مشهورند:احساسات شخص را هدایت می کنند ،به تعبیری مرکزیت آنها بر پایه احساس است، در مورد عواطف صحبت می کنند و قطع عاطفی برای آنان بسیار دشوار است.این تیپ ها بسیار تمایل به برقراری ارتباط با دیگران دارند و تامین نطر دیگران برایشان اهمیت دارد. حس های همدردی خیلی قوی با دیگران دارند و حرف های دیگران برایشان اهمیت دارند. این افراد خشمشان را سرکوب می کنند و ایبراز نمی کنند ولی از درون احساس تهی بودن می کنند علی رغم این خلاء خودشان را خیلی بااعتماد به نفس و اجتماعی نشان می دهند البته این افراد موجودات کاملا اجتماعی هستند.

تیپ های قلبی ، انسانهایی هستند که از بیرون هدایت شده و آرامش و آسایش آنه در گرو این است که از بیرون چگونه به آنها عکس العملی نشان داده می شود و همه آنها نقطه مشترکشان توجه است. اعضای حسی این افراد لامسه و چشایی است یعنی:افراد لمسی هستند.

3-تیپ های (5-6-7)که به تیپ های مغزی مشهورند:مغز شخص را هدایت می کند،این افراد افراد منطقی هستند که می توان گفت از احساسات فاصله دارند.البته احساسات واقعی خود را پنهان می کنند و خیلی اوقات نمی دانند چه احساسی دارند. این افراد خیلی خشک، سرد و حالت انجام وظیفه دارند و خیلی مواقع ارتباط سطحی برقرار می کنند آنه نشان می دهند که خیلی زرنگ هستند ولی در درونشان آشفتگی و بی هدفی موج می زند.این افراد در سمت چپ دایره انیاگرام قرار دارندو نمایانگر سه استراتژی متفاوت برای مقابله با ترسدوران کودکی هستند.6ها با گوش به زنگی در محیط ، 5ها باکناره گیری از هر چیزی که آنها را می ترساند و 7ها با نگاه کردن و حرکت به سوی مردم جهت لذت جویی،با ترس خود مقابله می کنند.اعضای حسی این افراد چشم است یعنی:افرادی دیداری هستند.

منبع :مهارتهای تیپ‌شناسی:آهنگر ، کتایون

بهره های ثانویه

بهره های ثانویه Benefhces Secondiares

این مفهوم روانکاوی خاطر نشان می کند که در بعضی حالات، موقعیت بیمار می تواند برای او امتیازاتی بیاورد. مثلا یک توجه و یک حمایت فوق العاده اطرافیانش؛که در حالت معالجه باید از آن دست بکشد . نزد بعضی از بیماران مبتلا به فوبی ،این مکانیزم (راهبرد) می تواند یک انگیزه ناکافی برای خوب شدن را شرح بدهد. اما سابق بر این ،بسیاری از روانپزشک ها،برای توجیهه درمان نشدن بیمارانشان،از این امر به عنوان یک روش نا کار آمد استفاده میکردند. عبارت است از وجود چندین اختلال (دو یا بیشتر)نزد یک فرد.