آموزه های فلسفه سنتی و مذهبی نشان میدهد که خوشبختی میتواند با زندگی
کردن در لحظه پیدا شود به طوریکه بسیاری از بزرگان دین اسلام نیز تاکید
کرده اند که “فرزند زمان حال خود باشید” و یا “در زمان حال زندگی کنید”.
اکنون دو روانشناس دانشگاه هاروارد به نامهای “متیو کیلینگزورث” و “دنیل
تی. گیلبرت” در تحقیقاتی نشان دادند که حق با این فلسفه سنتی است.
درحقیقت این محققان دریافتند که انسانها ۴۶/۹ درصد از زمان بیداری خود را
به چیزی متفاوت از کاری که انجام میدهند فکر میکنند و به دلیل این “پرسه
زنی ذهن” افراد به شدت احساس نارضایتی میکنند.
این دو روانشناس اظهار داشتند: “ذهن انسان سرگردان است و یک ذهن سرگردان، بدبخت است.”
برخلاف حیوانات، انسانها میتوانند زمان بسیاری را به فکر کردن درباره چیزی بگذرانند که در اطراف آنها وجود ندارد.
این فکر کردن میتواند درمورد حوادثی باشد که در گذشته رخ داده اند و یا
حوادثی که میتوانند در آینده اتفاق بیفتند و یا هرگز رخ ندهند حتی در برخی
از این افراد، پرسی زنی ذهن آنچنان توسعه یافته است که به نظر میرسد یک
حالت پیش فرض در مغز آنها باشد.
این دانشمندان به منظور ردیابی این رفتار، برای تلفن همراه “آی- فن” یک نرم
افراز را توسعه دادند که به صورت تصادفی با دو هزار و ۲۵۰ داوطلب تماس
میگرفت و از آنها میپرسید که در آن لحظه چقدر احساس خوشبختی میکنند،
مشغول انجام چه کاری هستند، آیا مشغول فکر کردن به کاری هستند که در آن
لحظه انجام میدهند و یا به یک چیز مورد علاقه، یا ناخوشایند یا خنثی فکر
میکنند.
داوطلبان میتوانستند بین ۲۲ فعالیت با ویژگیهای کلی مثل راه رفتن، خوردن، خرید کردن، تماشای تلویزیون و … یکی را انتخاب کنند.
نتایج این بررسیها نشان داد که ذهن مصاحبه شوندگان به طور متوسط ۴۶/۹ درصد
از دفعات تماس نرم افزار را مشغول پرسه زنی در افکار متفاوت بود و این پرسه
زنی ذهن هرگز به زیر ۳۰ درصد نرسید.
براساس گزارش ساینس، این محققان در این خصوص توضیح دادند: “پرسه زنی ذهن در
طول تمام فعالیتها موجب میشود زندگی ما بسیار ناخوشایند باشد.”
این تحقیقات همچنین نشان داد افراد زمانی احساس خوشبختی میکنند که مشغول
انجام تمرینات فیزیکی و یا گفتگو هستند درحالیکه زمانی که استراحت میکنند،
در زمان کار و زمانی که در خانه از رایانه استفاده میکنند بسیار ناراضی و ناخرسند هستند.
نویسنده : همایون قسمتی ـ مدرس دانشگاه مشاور و مددکار اجتماعی
به فرزندان خود بیاموزید که:
• قبل از کلیک کردن به این فکر کنند که: با چه کسی در حال گفتوگو (chat)
یا نامهنگاری هستند، در حال گفتن چه مطلبی هستند و از چه لحن و شیوهای
برا گفتن آن استفاده میکنند؟ آیا شخصی که در سمت دیگر این گفتگو قرار دارد
متوجه شوخیهای آنها میشود؟
• قبل از واکنش نشان دادن به موضوع آنلاینی که موجب ناراحتی آنان شده است، میز کامپیوتر را ترک کرده و چند نفس عمیق بکشند.
• از شایعه پراکنی، همکاری در اذیت و آزار دیگران و دادن اطلاعات خصوصی و گفتوگوهای خودمانی در اینترنت خودداری کنند.
• قانون طلایی فضای مجازی را رعایت کنید: هرگز کاری را که در زندگی واقعی انجام نمیدهید، در اینترنت هم انجام ندهید.
خودتان هم موارد ایمنی را رعایت کنید:
• نرمافزار ضد spyware و adware را بر روی کامپیوتر خود نصب کنید.
• از سلامت و به روز بودن firewall خود اطمینان حاصل کنید.
• یک نرم افزار ضدویروس بر روی رایانه نصب کرده و آنرا به طور منظم به روز نمایید.
نکات ایمنی در سنین دبستان
زیر هشت سال
• از فناوریهای فیلترینگ یا کنترل والدین parental control استفاده کنید.
به جای فیلتر کردن سایتهای “بد” هر موردی که با آن موافق نیستید را مسدود
کنید.
• درباره اینکه آیا فرزندتان واقعا به داشتن یک آدرس ای-میل یا سیستمهای
پیام رسانی نیاز دارد، فکر کنید. اگر پاسخ مثبت است، تمام ارتباطات به غیر
از فهرست گیرندگان و فرستندگان مورد تایید خود را فیلتر کنید و مراقب باشید
که فهرست دوستانش، طولانیتر از رقم سنش نباشد و شما همه آنها را در زندگی
واقعی، بشناسید.
• وب سایتهای مورد علاقه آنها را در بخش نشانک یا Bookmark قرار دهید تا
برای پیدا کردن آنها نام سایت را اشتباه تایپ نکرده و از سایت “بد” سر در
نیاورد.
• از موتورهای جستوجوی کودکان مانند Yahooligans و Ask Jeeves استفاده کنید.
• زمان حضورشان در اینترنت را به نیم ساعت در روز محدود کنید، مگر اینکه در حال انجام دادن یک برنامه خاص درسی باشند.
• فعلا اجازه اسفاده از بازیهای اینتراکتیو (interactive) مانند X-Box
Live یا شبکه آنلاین (Playstation) را به آنها ندهید. در عوض به سایتهایی
چون Toontown بروید.
• تا جایی که میتوانید در کنارشان بنشینید و ببینید که در اینرنت به کجا
میروند، چه چیزی برایشان جالب است و هر سوالی که فکر میکنید بپرسید و به
تمام سوالات او پاسخ دهید.
• به آنها بگویید که قبل از فرستادن هر مطلبی اعم از مشخصات شخصی یا مطالب
دیگر از طریق ایمیل، IM یا قرار دادن آن در بلاگ و وب سایت، نظر شما را
جویا شوند.
• در اوغات فراغت به دنبال سایتهای سالمی بگردید که بتوانید به او معرفی کنید. فهرستی از این سایتها در WiredKids.org موجود است.
۸ تا ۱۰ سال
• اگر فرزندتان نمیتواند وارد سایتهایی که از طرف مدرسه معرفی شده یا
سایتهای مناسب با سن خود شود، میزان فیلترینگ کامپیوتر را کاهش دهید.
بعضی از وب سایتها مانند MSN دارای این امکان هستند که هر صفحه برای باز
شدن به اجازه والدین نیاز دارد و به این منظور ای-میلی به نشانی آنها
میفرستد و در صورت پاسخ مثبت، صفحه را باز میکند.
• اگر سرویس پیام فوری یا IM را فعال کرده اید، فهرست فرستندگان پیام را به اشخاص آشنا محدود کنید.
• از یک برنامه ضد pop-up یا نوارابزاری مانند گوگل استفاده کنید.
برنامه ضد ویروس و منهدم کننده نرم افزارهای جاسوس را نصب و فعال کنید زیرا دانلودهای پر ویروس از همین سنین آغاز میشود.
• موتورهای جستوجو را تغییر نداده و همچنان از Yahooligans و Ask Jeeves استفاده کنید.
• مطمئن شوید که آنها به خوبی متوجه هستند چه اطلاعاتی قابل قراردادن در
اینترنت هستند و کدام اطلاعات نباید در اختیار دیگران قرار بگیرند.
• گفتوگوی آنلاین را با آنها تمرین کنید تا بیاموزند با غریبه های حاضر در فضای مجازی چگونه برخورد کنند.
• درباره استفاده از نرم افزارهای نظارت فکر کنید. به این وسیله میتوانید آنچه انجام میدهند را بررسی کنید.
• علاوه بر تهیه Back up از فایلها، برنامه ضد جاسوسی کامپیوتر را مدام چک
کنید. ممکن است فرزندتان هنگام کار اشتباها آن را پاک کرده یا از کار
انداخته باشد.
• گذشته از موارد درسی، زمان حضور او در اینترنت را با احتساب پیامها و ایمیلها به کمتر از ۱ ساعت در روز محدود کنید.