چرا خواب می بینیم؟

همه ما و حتی بعضی از حیوانات خواب می‌بینیم. به همین خاطر قافله بزرگ تعبیر خواب و رویا، از قدیم جزو تخصص‌هایی بوده است که می توانست منشا قدرت و حتی ثروت باشد. با آمدن روانشناسی و بویژه روانکاوی، بر اهمیت خواب و رویا به عنوان نشانه‌های سلامت روح و روان و حتی جسم بشر افزوده شد.
فروید در یک تعریف خلاصه شده، معتقد بود که دیدن خواب و رویا، در حقیقت بازتاب ِ شکل  فشرده و گاهاً درهم پیچیده امیالی است که در زندگی عادی امکان وقوع آنها مشکل ساز خواهد بود. برای همین، تمناها ها و آرزوی های سرکوب شده به صورت رویا، در زمانی که، وجدان و خودآگاه ما به خواب رفته است  سر باز می کند.
نظریه های جدیدی هم هستند که مثلا اذعان می کند آدم های تنها و افسرده بیشتر خواب می بینند. بر طبق این نظریه، آدم‌های که در کودکی از نظر عاطفی و وابستگی به والدین در مضیقه بودند در زندگی بزرگسالی تجربه خواب دیدن شان بیشتر است. محققینی که بر روی این نظریه کار کردند به نوعی ثابت کرده اند که آدم های که حس امنیت و اعتماد کمتری دارند با دیدن خواب بیشتر، امنیت نداشته شان را با رویا پر می کنند.
در همین راستا، نظر دیگری هم وجود دارد که معتقد است خواب دیدن، در حقیقت، تجربه های کوتاه شیزوفرنی در آدم ها است. بر طبق این دیدگاه، به همان دلائلی که سیکل ارتباطی عصب‌های مغز به خاطر به هم خوردن میزان هورمونها و مواد شیمیایی مغز  در بیماری شیزوفرنی به هم می خورد، بدن انسانِ در حال خواب نیز، به طور تصادفی، مشابه با آنچه بر آدم شیزوفرنی اتفاق می افتد مغز را به دیدن تصاویر و صداهایی ناشی از اختلالات عصبی شیمیایی می کشانند.
بشر به این حقیقت کمابیش علمی هم رسیده است که دیدن خواب می تواند، اصلاح و منظم کردن گنجه های مختلفِ اطلاعات و خاطرات بشر باشد. بر طبق این نظریه، افراد در طی ساعاتی که هشیاری شان را با خواب تعطیل می کند به مغز فرصت می دهند تا به منظم کردن امور ِ ذهن بپردازد. در این بین، ترمیم و جابجایی پرونده ها، تجربیات و اتفاقات گذشته در آرشیو ذهن، گاهی تحت الشعاع ماجراهای مهم روزِ قرار می گیرند. به همین دلیل، ناخواسته بین آرشیوِ لایه های پنهان مغز و اتفاقات جاری ترکیبی صورت می گیرد که غیرعادی، مخلوط و حتی متناقض به صورت رویا متجلی می شود.